Bu yıl 92. kez sahiplerini bulacak dünyanın en eski ve en popüler sinema ödüllerine hoş geldiniz. 13 Ocak 2020’de 2019 yılı filmlerinden bakalım hangileri kaç adet Oscar adaylığı kazanacak. Yine enine boyunu, her türlü ihtimali göz önünde bulundurarak aday tahmini yapmak istiyorum. Oscar heykelciklerini dağıtacak Akademi (AMPAS), son yıllarda bünyesine yeni üyeler alarak 9000 bini aşkın kişiden oluşan devasa bir büyüklüğe ulaştı. Bu kadar kalabalık seçici üye sayısına sahip başka bir ödül kurumu yok. #OscarSoWhite kampanyasından bu yana Akademi, her yıl 300-400 yeni üye davet ederek kalabalık bir aileye dönüştü. Kurumun bünyesine son yıllarda kazandırılan bu üyelerin Akademi’ye kattığı bu çeşitliliğin özelikle aday olan filmler ve oyuncuların niteliğinde önemli bir etki yaptığı bir gerçek. Akademinin az da olsa artık daha kozmopolit, daha evrensel bir kimlik kazanmaya doğru yol aldığını rahatlıkla söyleyebilirim. Kısa film, kısa animasyon ve kısa belgeseli dışarda tutarak -çünkü hiç izlemedim- kalan 21 kategoriden oluşan tahminlerimi bu veriler ışığında yapmayı düşünüyorum. Haydi, başlayalım!
Kısa bir bilgiyle giriş yapalım bakalım. 2008 filmlerinin değerlendirildiği 81. Oscar Ödülleri’ne kadar, tüm Oscar tarihinde en iyi film dalında sadece 5 film aday olabiliyordu. O yılın en iyi filmlerinde The Dark Knight’ın ilk 5’e giremeyip onun yerine The Reader veya Milk gibi filmlerin aday olması büyük bir tartışmaya sebep olmuştu hatırlarsınız. Akademi müthiş bir refleksle eleştirilere kulak verip kural değişikliğine gitmişti. Buna göre en iyi film dalında artık 5 film değil, 10 film aday olacaktı. Ancak bu kural değişikliği, 2 sene sonra yeniden değişecekti. 2009 ve 2010 yıllarında 10 film aday oldu ancak muhtemelen getirilen kural neticesinde “burun kıvrılacak” filmlerin ilk 10’a girmesi kurumda rahatsızlık yarattı. Dolayısıyla 2011 yılında yeniden kural değişikliğine gidildi. En iyi filme aday olacak film sayısının en az 5, en fazla 10 olacağına ilişkin yeni kural, bir tuttu pir tuttu. Ve 2011 yılından bu yana bu kural uygulanmaya devam ediyor. 8 yıldır uygulanan bu kural neticesinde 3 yılda (2014, 2015, 2018) 8’er film, 5 yılda ise 9’ar film en iyi film dalında aday oldu. Bu yıl sayı 8 mi, 9 mu ya da ilk defa 10 mu olur bilemem ama ben bu konuya hiç kafa yormayıp tahminime 10 filmi yazacağım.
FİLM:
-
Parasite
-
Once Upon a Time in Hollywood
-
1917
-
The Irishman
-
Marriage Story
-
Joker
-
Jojo Rabbit
-
Little Woman
-
Pain and Glory
-
Ford v Ferrari
Kuşkusuz son 10 yılın en heyecan verici Oscar ödülleri ile karşı karşıyayız. Ödüllere sadece 1 ay kalmasına rağmen birçok kategoride zirvenin sahibi belli değil. En iyi film ödülü için yarış hala 4 film arasında gidip gelmekte. Tam bir kaos! Ama bu durumun acayip eğlenceli olduğu aşikar. Şikayetçi miyim, asla! Eleştirmen Birlikleri ödüllerinde tozu dumana katan Parasite, The Irishman ve Marriage Story iken, sıra Meslek Birliği aday/ödüllerine gelince Once Upon a Time in Hollywood, 1917 ve Joker ipleri elle geçirmeyi başardı. Bu 6 filmin yeri garanti. Aksi bir durum olması inanılmaz büyük bir sürpriz olur. Jojo Rabbit her ne kadar eleştirmenlerden anlamsızca büyük bir tokat yemiş olsa da sektör filmi önemsiyor neyse ki. Yedi numaraya onu yazalım. Kaç filmin aday olacağını bilmediğimiz için en iyisi sayıyı 10’a tamamlamak. Muhtemelen yine 9 aday çıkar. Kalan 2-3 koltuk için mücadeleden hangi filmin zirveye çıkacağını konuşmalıyız. Bu yıl dönem filmi çok olsa da kostümlü drama eksikliği yaşanıyor. Yarışta kostümlü drama eksikliğini kapatacak olan film Hollywood’un altın kadınlarından Greta Gerwig’in Little Women’ı olabilir. Little Women’la beraber, teknik meziyetleri ile ön plana çıkan yine bir dönem filmi Ford v Ferrari, bütün rahatsız edici gerçekleri bir kenara iterek kilise güzellemesine soyunan The Two Popes, naif bir melodram sunan Uzakdoğu menşeli The Farewell, günün popüler ve iş yapacak cinsel taciz ve istismar meselesine kafa yoran Bombshell, son olarak yarışta eksikliği hissedilen eşcinsel temalı film kontenjanından girebilecek Pain and Glory adaylık için ön plana çıkmaya çalışacak. Little Women’ın meslek birliklerinden büyük olmasa bile destek alıyor olması, yarışta bir kadın yönetmenin filminin olmaması, oyuncu ekibinin parmak ısıtıyor olması, Greta Gerwig etkisi vs. Little Women’ı kanaatimce bir adım öteye taşır. The Farewell bir bağımsız olarak kalacak, The Two Popes beklenen ilgiyi göremedi, Bombshell ise beğenilmedi. Parasite’in ana akım bir film kadar sevilmesi, Amerikan sinema sektörünün bu filmi gerçek anlamda benimsemesi ise Roma’nın tam anlamıyla yapamadığı bir şeydi. Öte yandan Akademi’nin içerisinde son yıllarda sayısı iyice artan, arthouse sinemasını önemseyen, dünya sinemasına hakim üyelere de bir film lazım. Benim aklıma Pain and Glory geliyor. İlk sekiz filmin içinde lgbt filminin olmaması, Almodovar’ın dünya çapında tanınıyor olması, uluslararası film ve erkek oyuncu ödüllerinde filmin neredeyse kesin olan adaylıkları Pain and Glory’i burada ön plana çıkarmaya yardımcı olabilir. 10. sıraya ise diğerlerinden daha çok beğenildiği ve AFI (Amerikan Film Enstitüsü), PGA (Yapımcılar Birliği) gibi kurumların listelerine girmeyi başardığı için Ford v Ferrari ismini yazmak en makul seçim gibi geliyor. İlk 7 sonrası için, en çok birincilik oyu alacak filmler hangileri olabilir sorusuna benim yanıtım bu 3 film.
YÖNETMEN:
-
Bong Joon Ho
-
Sam Mendes
-
Martin Scorsese
-
Quentin Tarantino
-
Pedro Almodovar
Bonus: Todd Phillips
Bong Joon Ho, Sam Mendes, Martin Scorsese ve Quentin Tarantino isimleri üzerinde konsensus oluşmuş gibi duruyor. Bu 4 isim Golden Globe, Critics’ Choce BAFTA (Britanya Film Akademisi) ve DGA (Yönetmenler Birliği) adaylıklarını aldılar. Geçmiş yıllarda Ben Affleck, Martin McDonagh, Bradley Cooper, Kathryn Bigelow vs. gibi yönetmenler bunu başarmasına rağmen Oscarlar’da ilk 5’e giremediler. Ancak bu yıl böyle bir ihtimalin yaşanacağına ihtimal vermiyorum. 5. aday kim olacak! İşte tüm mesele bu. DGA Waititi, Golden Globe ve BAFTA Phillips ismini seçti. Ben büyük bir risk alarak buraya Almodovar’ı yazdım. Bana bu cesareti veren geçen yılki Pawlikovski adaylığı. Aslında bu koltuk için beklenen aday Todd Phillips. Ancak filmi aşırı sevildiği için Baumbach ya da kadın yönetmen veryansını nedeniyle zamanında Lady Bird ile aday gösterilen Gerwig tekrar aday yapılabilir.
KADIN OYUNCU:
-
Renée Zellweger
-
Scarlett Johansson
-
Charlize Theron
-
Saoirse Ronan
-
Cynthia Erivo
Bonus: Awkwafina
Bu yıl ödülü alacağı kesin olan Zellweger, Johansson ve Theron’un yerleri zaten garanti. Kalan 2 adaylık için potada bulunan Lupita Nyong’o, Awkwafina, Saoirse Ronan ve Cynthia Erivo dışında birini anmak anlamsız. Kadın oyuncular için zayıf bir yıl. Eleştirmen ödüllerine resmen ambargo koyan ancak sektörde SAG (Oyuncular Birliği) dışında hiçbir yerden yüz bulamayan Lupita Nyong’o, geçen yılki Ethan Hawke’u (First Reformed) çok hatırlatmıyor mu? Hawke de eleştirmenlerce haklı olarak yılın performansı seçilmişti ancak Oscar’dan yana şansı olamadı. Aslında birincilik oyları sistemini düşündüğümüzde Erivo’dan daha çok iş yapabilir gibi görünüyor. Ancak Erivo BAFTA dışında neredeyse her yerde anıldı ve agresif kampanyası sonucu mutlu sona ulaşmaya daha yakın bana kalırsa. Ronan’a gelecek olursak, Little Women en iyi filme aday olacaksa Ronan buraya kesin girmeli. Onsuz olmaz. Bir kere Akademi’nin çok sevdiği bir isim. Kendisi İrlandalı. O İngiliz lobisi ne yapar eder kendisine yer bulur. Awkwafina ise fazlasıyla kafamı meşgul eden isim. Bağımsız sinema çevresi ve eleştirmenlerlerce çok sevildi. Ayrıca Golden Globe’da rakipsizlikten de olsa ödülü aldı. Ama bu kadar. Başka da değer veren olmadı. Ancak Akademi’nin birkaç yıldır oluşan ve şekillenmeye başlayan “uluslararasılık” yönü için Awkwafina biçilmiş kaftan. Yine de fazla süssüz performansı ve rakiplerine göre konumu bir adım geriye düşmesine neden oluyor.
ERKEK OYUNCU:
-
Joaquin Phoenix
-
Adam Driver
-
Leonardo DiCaprio
-
Antonio Banderas
-
Taron Egerton
Bonus: Robert De Niro
Oscar’ı alacak olan Phoenix ve onun yoluna taş koymaya çalışacak Driver’i bir kenara koyarsak, her yere aday olmayı başaran DiCaprio ve Banderas adaylık konusunda sıkıntı çekmezler. Son koltuk için ise ortalık epey karışık. Robert De Niro, The Irishman’in duayen üçlüsünden en bedbahtı. Golden Globe bile onun yerine Christian Bale ve Jonathan Pryce’ı tercih etti. Oyunculuğunun gösterişliolmaması büyük handikap. Bale, Pryce ve siyahi kontenjanından Murphy son koltuğu zorlayacaktır. Yılın en başarılı performanslarından biri olan Adam Sandler listeye girebilirse büyük bir sürpriz olur. Benim son adayım ise bu yılın agresif kampanya konusunda zirvesinde olan Taron Egerton -ki meyvelerini Golden Globe’da aldı. Bunun devamı gelecektir. Aslında Golden Globe ödülü, BAFTA ve SAG adaylığı var. Daha ne olsun ki! En çok korktuğum, Akademi’nin “yaşlı tayfası” ve İngiliz lobisinin desteğiyle Jonathan Pryce’ın ilk 5’e sızması. Allah korusun!
YARDIMCI KADIN:
-
Laura Dern
-
Jennifer Lopez
-
Margot Robbie
-
Florence Pugh
-
Zhao Shuzhen
Bonus: Scarlett Johansson
Laura Dern bu kategorinin zirvesinde… Devamında nedenini anlamadığım şekilde her yerde aday gösterilen Lopez’i koymak şart. BAFTA karşı ama aday olacak. Üçüncü sırada güzelliğiyle etki altına alma konusunda üstüne kimseyi tanımadığım Margot Robbie (Bombshell) var. Hatta BAFTA o kadar ileri gitti ki kendisini Once Upon a Time in Hollywood ile de aday göstererek çifte adaylık verdi. Resmen yılın esprisi bu. Bundan sonrası çok karışık. Bence 4. sıraya bu yıl aynı zamanda Midsommar ile de çok ön plana çıkan Little Women kadınlarından Florence Pugh’ı koymak makul. Son sıra için de Zhao Shuzen nenemiz sempati ve duygusal oylarla bir adım öne çıkacaktır. Duayenlerden Kathy Bates ve Parasite rüzgarıyla Cho Yeo Jeong alevlenirse büyük sürpriz olur. Geçen yıl Roma’yla Marina de Tavira bunu başararak hepimizi afallatmıştı. Ben ilk beşi en çok rahatsız edecek ismin Jojo Rabbit ile Scarlett Johansson olacağını düşünüyorum. Filmde ön plana çıkan bir sahnesi neredeyse yok ancak yardımcı oyuncu kategorileri biraz da bunun için var! Jojo Rabbit sektörde sevilse de ben Johansson’un iki oyunculuk dalında da yeteri kadar birincilik oyu alacağını zannetmiyorum. O kadar da büyümedi bu kadın.
YARDIMCI ERKEK:
-
Brad Pitt
-
Joe Pesci
-
Al Pacino
-
Song Kang Ho
-
Tom Hanks
Bonus: Anthony Hopkins
Erkek oyuncu kategorisi gibi burası da epey karışık. Tamam ilk üç sırada Pitt, Pesci ve Al Pacino’nun olacağını sağır sultanlar bile biliyor artık. Dördüncü koltuk için hiç düşünmeden kesinlikle Song Kang Ho diyorum. Parasite en iyi filme oynayacak güce sahipse en az bir oyunculuk adaylığını mutlaka alır (“Roma” diyor başka da bir şey demiyorum). Son koltuk için üç tane bomba var. Hanks, Dafoe ve Hopkins. Hangisi birincilik oyu almaya en yakın? Gerçekten bu soruyu cevaplamak çok zor. Dafoe Akademi tarafından çok seviliyor ancak filmin arthouse olması büyük handikap. Bu filmi izleyip de Dafoe’yu birinci sıraya koymayan çok az insan evladı vardır. Tom Hank, son 10 yılda ne yaparsa yapsın Akademi’ye yaranamıyor. Muhtemelen şeytanın bacağını kıracağı film budur. Hopkins ise The Two Popes çöplüğünde çok başarılı.
ÖZGÜN SENARYO:
-
Marriage Story
-
Parasite
-
Once Upon a Time in Hollywood
-
Pain and Glory
-
Knives Out
Bonus: Booksmart
Marriage Story, Parasite ve Once Upon a Time in Hollywood üçlüsünden hangisinin ödülü kazanacağını kestirmek çok zor olsa da üçünün de rahatlıkla aday olacağını tahmin etmek fazlasıyla kolay. Devamında bir sürü aday adayı var. Oscar’ın geçmişine şöyle bir baktığımızda daha önce burada aday gösterilmiş, hatta ödüllendirilmiş bir Almodovar olduğunu görürüz. Ben bu filmden fazla şey mi bekliyorum bilmiyorum ama ona nedense güveniyorum. Son adaylık için rakip çok ama BAFTA ve WGA (Yazarlar Birliği) dahil birçok yere aday olan Knives Out’un ismi bana makul geliyor. Booksmart ilginç bir şekilde hem BAFTA hem de WGA’dan adaylık aldı. Burada da sürpriz yapma ihtimali kuvvetli. 1917 BAFTA’dan adaylık alamadıysa burada şansı düşük demektir. The Farewell veya Uncut Gems’e ise pek inanmıyorum.
UYARLAMA SENARYO:
-
The Irishman
-
Jojo Rabbit
-
Joker
-
Little Women
-
The Two Popes
Bonus: A Beautiful Day in the Neighborhood
Uyarlama senaryoda çok seçenek yok. Yüksek ihtimalle ödül için The Irishman ve Jojo Rabbit çetin bir mücadeleye girişecek. Devamında Joker’in burada da çok sayıda birincilik oyu alacağı kesin. Dördüncü sırada her yere aday olan Little Women, son sıraya da Akademi’nin pek sevdiği ve ismini bile anmak istemediğim manipülatörün son filmi The Two Popes’u koyalım. Zorlayacaksa WGA adaylığı koparan A Beautiful Day in the Neighborhood bu beşliyi zorlar.
ULUSLARARASI FİLM:
-
Parasite
-
Pain and Glory
-
Les Misérables
-
Atlantics
-
Corpus Christi
Bonus: Beanpole
Parasite, dünyayı etkisi altına alan bir kasırga gibi. Bırakın adaylığı, ödülü kesin. Yönetmen, senaryo ve film dalında bile kazanma şansı çok yüksek. Pain and Glory’nin birçok dalda aday gösterilmesi henüz şüpheli dursa da buradaki yeri garanti. Kısa listeye baktığımızda buraya en rahat girebilecek filmlerden birinin Les Misérables olduğunu rahatlıkla görebiliriz. Bu yıldan itibaren her isteyen Akademi üyesinin burada oy kullanma hakkına sahip olması nedeniyle, daha popüler filmler ilk 5’e girecektir. Diğerlerine oranla arthouse niteliğinde, kadın yönetmenli, göçmen sorunlu Atlantics’in daha şanslı olduğuna inanıyorum. Yıl içinde gerek eleştirmenlerce gerekse de sektör içerisinde birçok yerde ismini gördük. O yüzden şansı yüksek. Son sıra için Beanpole demeyi çok isterim ancak Corpus Christi genel izleyiciye daha çok hitap ediyor. Terazide daha ağır basması muhtemel. Bundan sonraki kategoriler için sadece adaylarımı belirleyip bırakacağım. Böylece yazı da okunabilir uzunlukta kalmış olur.
ANİMASYON:
-
Toy Story 4
-
I Lost My Body
-
Frozen II
-
Missing Link
-
How to Train Your Dragon
Bonus: Klaus
BELGESEL:
-
For Sama
-
American Factory
-
Honeyland
-
One Child Nation
-
Apollo 11
Bonus: The Cave
SİNEMATOGRAFİ:
-
1917
-
The Irishman
-
Joker
-
The Lighthouse
-
Portrait of a Lady on Fire
Bonus: Once Upon a Time in Hollywood
KURGU:
-
Ford v. Ferrari
-
Parasite
-
The Irishman
-
Once Upon a Time in Hollywood
-
Joker
Bonus: Jojo Rabbit
PRODÜKSİYON TASARIMI:
-
Once Upon a Time in Hollywood
-
1917
-
The Irishman
-
Parasite
-
Jojo Rabbit
Bonus: Joker
KOSTÜM TASARIMI:
-
Once Upon a Time in Hollywood
-
Little Women
-
Rocketman
-
Dolemite Is My Name
-
Jojo Rabbit
Bonus: The Irishman
MÜZİK:
-
Joker
-
1917
-
Little Women
-
Marriage Story
-
Star Wars: The Rise of Skywalker
Bonus: Pain and Glory
ŞARKI:
-
(I’m Gonna)Love Me Again (Rocketman)
-
Into the Unknown (Frozen II)
-
Stand Up (Harriet)
-
Spirit (The Lion King)
-
Glasgow (Wild Rose)
Bonus: Speechless (Aladdin)
SES KURGUSU:
-
1917
-
Ford v Ferrari
-
Joker
-
Star Wars: The Rise of Skywalker
-
Once Upon a Time in Hollywood
Bonus: Rocketman
SES MİKSAJI:
- 1917
-
Ford v Ferrari
-
Joker
-
Star Wars: The Rise of Skywalker
-
Rocketman
Bonus: Once Upon a Time in Hollywood
SAÇ VE MAKYAJ:
-
Bombshell
-
Joker
-
Rocketman
-
Judy
-
Dolemite is My Name
Bonus: Downton Abbey
GÖRSEL EFEKT:
-
The Lion King
-
Star Wars: The Rise of Skywalker
-
Avengers: Endgame
-
The Irishman
-
1917
Bonus: Alita: Battle Angel