Eros ve Thanatos, Yaşama Karşı Ölüm
Antiviral ve Possessor’un ardından Brandon Cronenberg’in sınırları zorlayan üçüncü filmi Infinity Pool, 22 Ocak 2023 Sundance Film Festivali’nde prömiyerini yaptı. Önceki filmlerinde ele aldığı kimlik kavramının dibini kazıyan Cronenberg, toplumsal olarak kabul edilebilir bir kılıfa soktuğumuz arzularımızın ve içinde yaşadığımız bedenin sınır kapılarını ardına kadar açıyor. Soyadına yaraşır şekilde insan olmanın anlamını, kışkırtıcı ve cüretkar biçimde ele alıyor.
YAZININ BUNDAN SONRASI SPOILER İÇERİR
İlham arayışı içinde olan başarısız yazar James (Alexander Skarsgård), eşi Em (Cleopatra Coleman) ile kurgusal Li Tolqa ülkesinde tatildedir. Çift kısa süre sonra, James’in romanının büyük bir hayranı olduğunu iddia eden Gabi (Mia Goth) ile karşılaşır. James ve Em, Gabi ve kocası Alban (Jalil Lespert) ile birlikte tesisin dışına çıkarak gizli bir günübirlik gezi yapar. Dönüş yolunda James kazara bir yerliye arabasıyla çarpar ve öldürür. Polis, işlediği suçtan dolayı ona ölüm cezası verir. Ama zenginler için bir başka seçenek daha vardır. Suçlular, klonlanmak için fahiş miktarda para ödeyerek kopyalarının kendilerinin yerine idam edilmesine tanık olurlar.
Infinity Pool, James’in sert kabuğundan çekirdeğine doğru inen, sıkışıp tortulaşmış benliğini çözdürüp akıtan bir yolculuk. Gerçekliğin maskelendiği ve maskelerin gerçekliğe dönüştüğü, ardına saklanılamayacak arsız bir yüzleşme.
“Yaşamın amacı ölümdür” -Freud
Bilim kurgu merceğinden yansıyan Infinity Pool, dürtü ve haz odağında şekillenen bir film. Bu açıdan Freudyen bir yaklaşımla kişiliğimizin farklı yönlerini ele alır. Yapısal Kişilik Kuramı’na göre ahlaki değerlerle dürtülerimizi bastıran süperego, bu dürtülerimizi gerçeğe uydurmaya çalışan ego ve içgüdülerimizin kaynağı olan id, bir dişlinin çarkları gibi uyum içerisinde hareket eder. İd, içgüdülerimizin kaynağı ve filmin anahtarıdır. Freud, insanların birbirinin zıddı iki içgüdüye sahip olduğunu belirtir. Eros (yaşam içgüdüsü) ve Thanatos (ölüm içgüdüsü). Eros enerjisini libidodan alır. Cinsel dürtüler ile kişileri hayatta kalmaya ve yeni hayat üretebilmeye iter. Thanatos ise ölüm dürtüsüdür, yıkmak ister. Saldırgan eğilimlerin sorumlusudur. Thanatos ölüm sınırında bir haz görür ve o sınırı aşmaya arzu duyar.
Infinity Pool, neon renk patlamalı seks partileri, amaçsız şiddet, ölümler ve kaotik zevklerle sınırları aşan gerçeküstü bir anlatıya dönüşür. James’in ahlaki duruşunu sınadığı ve kendini yeniden bulduğu bu süreç, Eros ve Thanatos çatışmasının bir tasviridir. Çatışmanın ürettiği haz, James’in kaybolup kurumuş ruhunun dinamizmini sağlar. Thanatos’un şiddetiyle yok olduktan sonra, Eros’un sevgi ihtiyacıyla çocuksu bir yapı içinde doyum arayan James, Gabi’nin göğsünü emerek dönüşümünü tamamlar ve yeniden doğar. Ülkeden ayrılmadan önce kendi külleriyle dolu üç ayrı vazoyu bavuluna koyar. Bu üç vazo adım adım kırdığı kişiliğinin her bir katmanı olan id, ego ve süperegoyu temsil eder. Ancak James eski yaşantısına dönmek istemez ve doğduğu yerde aidiyet bulur.
Brandon Cronenberg, içgüdülerimizin bu düalist yapısını, benliğimizin karanlık taraflarını anlamlandırmada yol gösterici olmak için kullanıyor. Ancak bu haz dünyasına öyle kaptırıyor ki kendini, oluşturduğu halüsinojenik atmosferde anlatıyı gözden kaçırıyor. Karakter davranışlarına ve onların motivasyonlarına odaklanmak yerine görüntülerle şok eden baştan çıkarıcı bir ifadeye odaklanıyor. Filmin fikirlerini ve hedeflerini belirlemek bu açılardan akıl karıştırıcı durabiliyor. Toplumsal sınıf farklılıklarının oluşturduğu kendi adaletini kuran yapılanma, paranın getirdiği ayrıcalıkların kötüye kullanılması ve üst sınıfın hedonist dünyasına yaptığı sert eleştiri, filmin amacını değil, James’in dönüşümünün zeminini oluşturuyor.
Tüm filmlerinde beraber çalıştığı görüntü yönetmeni Karim Hussain’in hem dijital hem de analog teknolojilerin güçlü yönlerinden yararlanarak oluşturduğu yaratıcı görsel dili, filmin rüya gibi estetiğine ürkütücü bir hava katıyor. Tim Hecker’in keskin müzik tasarımı bu atmosferi en ince ayrıntısına kadar destekliyor. Sansürlenmemiş şiddet ve cinsel içerik nedeniyle NC-17 olarak derecelendirilip yeni düzenlemelerden sonra R derecesi alan Infinity Pool, Brandon Cronenberg’in bir sonraki cesur adımını merakla bekleten akıldan çıkmayacak fantazmagorik bir deneyim.
