Yılbaşı deyince insan, çiçek desenli fincanında kahvesini yudumlarken, pencereden lapa lapa yağar karı seyretmek istiyor. Sonra aile ortamıyla insanın içini ısıtacak bir yılbaşı filmi izlemeyi… Fakat şu an İstanbul’da ne yağan kar var ne de pandemiden dolayı bir fincan kahvenin getireceği mutluluk. Gene de tatlı mı tatlı yılbaşı filmleri hala bizlerle.
Bu yıl yaşadığımız pandemi sürecinde kısıtlamalardan nasibimizi alırken, dört günlük yılbaşı karantinasında, yılbaşı temalı filmler izlemenin eğlenceli zamanlar yaşatabileceğini düşündük ve FikriSinema ekibi olarak konuk yazarlarımızla birlikte mini bir yılbaşı filmleri listesi hazırladık. Şimdi sıcak bir içecek ve yılbaşı kurabiyeleri hazırlayıp film maratonu yapmanın tam zamanı!
Scrooged (1988)
Caddelerin kırmızı renge büründüğü şu günlerde, jeneriğiyle yeni yıl esintisini yüzümüze vuran 1988 yapımı Scrooged filmi, Charles Dickens’ın ölümsüz Noel eseri A Christmas Carol’ın bir yorumu.
Bill Murray’ın hayat verdiği Frank Cross, Noel ruhundan nefret eden, kibar olmakta zorlanan, alaycı ve öfkeli biridir. Yayın sorumlusu olduğu IBC kanalı, Noel Gecesi Charles Dickens eserini canlı yayında tiyatro oyunu ile sergileyecektir. Bu gösterim, TV kanallarında rahatsız edici bir reklam filmi ile duyurulur ve ardından Frank Cross üç hayalet tarafından ziyaret edilir.
Cross, hayaletler tarafından Noel ruhunu kazanması için ziyaret ediliyor gibi görünse de bu ziyaretin alt metni ve filmin en önemli mesajı kim olduğunu, ne istediğini fark etmektir. Çünkü bunu gören herkes her zaman değişebilir.
Hayaletler, F. Cross’u geçmişteki önemli Noel anlarına götürür, öfkesinin kaynaklarını görmeye ve seçimlerini sorgulamaya iter.
Kendimizi bulamayız, kendimizi yaratırız.
Filmi yeniden seyrettiğimde dikkatimi çeken bir şey ise kanal ofisinde duvarda yazılı olan hip hop yazısı ve free Africa posteri. Hip hop, 70’li yıllarda Amerika’da ırkçılık karşıtlarının, yazdıkları siyasi eleştirileri davul ritmi ile okumasıyla ortaya çıkmış bir müzik türüdür.
Richard Donner yönetmenliğindeki, “Charles Dickens da meme uçlarını görmek isterdi” repliğini hafızama kazıyan, sevgi her şeyi iyileştirir temasıyla Scrooged; güldüren, taşlayan, içinizi ısıtan, seyri keyifli bir Noel kara mizah filmi.
Dipnot: 1843 tarihli romanın ana karakteri Ebenezer Scrooge’ın sloganı “Bah, Humbug!” günümüzde Noel geleneklerini iğnelemek için kullanılır.
Hazal Erkul – Birdunyafilm
https://twitter.com/erkulhazall
The Grinch (2018)
Dr. Seuss’un klasikleri arasında yerini alan öyküsü How The Grinch Stole Christmas!’tan uyarlanarak beyaz perdeye taşınan animasyon filmi The Grinch’in (2018) yönetmen koltuğunda Yarrow Cheney ve Scott Mosier ikilisi oturuyor. Whoville kasabasının kuzeyindeki Crumpit Dağı’nın tepesinde köpeği Max ile soğuk bir mağarada yaşayan ve sahip olduğu tek varlığı yalnızlığı olan Grinch (Benedict Cumberbatch), tüm sıcaklığı ve ışıltısıyla birlikte kasabaya çökmüş olan Noel neşesinden nefret etmekte ve kalbinin normalden daha küçük olduğu söylentilerine yaraşır biçimde kasabada karşılaştığı herkese mutsuz bakışlar atarak huysuz tavırlar sergilemektedir. Coşkuyla kutlanan Noel ruhunu çalmayı aklına koyan Grinch için olaylar beklediği gibi gelişmeyecek ve aile olmanın, dostlarla bir araya gelerek mutluluğu paylaşmanın büyüsü bu yeşil canavarın katı kalbinde açılan tüm yaraları birer birer iyileştirmeye başlayacaktır.
Despicable Me (2010) ve The Secret Life of Pets (2016) filmlerinin yapımcısından izleyicisini bir kez daha sürükleyici hikâyesiyle içine alan ve ona son dakikasına kadar görsel bir şölen yaşatmayı başaran animasyon-komedi filmi The Grinch, yeni yıla girmek için geri sayımda olduğumuz soğuk kış günlerinde keyifle izlenebilecek filmler listesine girmeyi fazlasıyla hak ediyor.
Elif Düşova – Fil’m Hafızası
https://twitter.com/venusinrome
The Phantom Carriage (1921)
Yeni bir yıla eğlenerek girmek bize iyi bir sene geçirmek adına umut verir. Peki yeni yıla ölerek girersek ne olur? İsveç yapımı sessiz korku filmi The Phantom Carriage, geçmişteki hataları gün yüzüne çıkaran bir hayalet hikayesi anlatıyor. Dramatik yönü ağır basan ve mesaj verme kaygısı güden bu korku filminde kullanılan çift pozlama tekniği ise dönemine göre çok başarılı. Arafta tıkılı kalan başroldeki karaktere hayat verenin yönetmenin kendisinin olması ve korku klasiği The Shining’in öncülü olan sahnesi ile The Phantom Carriage, yılbaşı için ideal klasiklerden biri.
Müge İbrikçi Baran – Karanlık Sinema
https://twitter.com/mugeibrikci
Home Alone (1990)
Noel veya yılbaşı filmleri denince akla ilk gelen filmlerden biri tabi ki Macaulay Culkin’in sinemanın en ikonik çocuk karakterlerinden dünyalar tatlısı Kevin’a hayat verdiği, 90’larda çocuk olmuş herkes için özel bir yeri olan Home Alone. Film, ailesi tatile giderken yanlışlıkla geride bırakılan Kevin’ın, eve girmeye çalışan iki şapşal hırsızla (Joe Pesci ve Daniel Stern) olan eğlenceli mücadelesini konu alıyor. Komedi ve aksiyon ağırlıklı tarafının çocuk-yetişkin herkese hitap etmesinin yanında, ailenin (bazen ne kadar sinir bozucu olsalar da) önemini vurgulayan teması ve çocukların korktuğu Marley karakteri üzerinden verilen önyargı karşıtı mesajlarıyla Noel ruhuna çok uygun. Home Alone vizyona girdikten sonraki 30 yıl içinde çocuk başrollü onlarca tatil filmi geldi ancak hiçbiri onun yarattığı kültürel etkinin yanına bile yaklaşamadı. Bu nedenle 100 kere izlesek de, televizyonda rastgele denk geldiğimizde kanalı değiştiremediğimiz Home Alone, Noel seyirliklerinin bence en iyisi.
İlkyaz Altuğ – Birdunyafilm
https://twitter.com/ilkyazaltug
It’s a Wonderful Life (1946)
Doğum günlerinin ve yeni yıla girmenin tek bir ortak noktası var: Dilek dilemek! Birinde ardımızda yaşımızı, diğerinde ise kocaman bir yılı bırakırız. Herkes bir önceki anından daha iyi bir hayat yaşamayı diler. Peki hayatınıza baktığınız zaman hiç doğmamış olmayı dilediğiniz bir an oldu mu? Çaresizlik ve umut gibi iki zıt anlamlı kelimenin tek bir gecede birleştiği It’s a Wonderful Life, işte tam da bu soruya odaklanan bir film. İyiliği ve kötülüğü abartmadan anlatma biçimi oldukça etkileyici olan bu film umutsuz olmamızın hasta olmaktan çok daha korkunç olduğunu söylüyor. It’s a Wonderful Life, yılın son günlerine yaklaştığımız soğuk gecelerde şöminemizi yakmadan da içimizi ısıtabilecek bir film.
Özlem Çetinkaya
https://twitter.com/benozlemevet
A Christmas Carol (2009)
Mutlu Noellermiş! Kim demiş herkes noel tatillerini sever diye? Diğer pek çok insanın aksine, Scrooge bu noel ruhundan tamamen uzakta ve onu sevenlere de anlam veremiyor. Fakat, eski iş ortağı Marley’nin hayaleti, Scrooge’un bu fikrini değiştirmekte kararlıdır. Geçmişin, bugünün ve geleceğin hayaletleri Scrooge’u tamamen değiştirecek bir yolculuğa çıkarır. İngiliz edebiyatının dünyaya kazandırdığı en önemli isimlerden Charles Dickens’ın, aynı isimli kitabından beyazperdeye aktarılan bu farklı animasyonda Jim Carrey, Colin Firth ve Gary Oldman gibi önemli isimler yer alıyor. Yönetmen koltuğunda ise Oscar ödüllü yönetmen Robert Zemeckis oturuyor. Animasyonların sadece çocuklara hitap etmediğini tekrar kanıtlar nitelikte olan Yeni Yıl Şarkısı (A Christmas Carol), Dickens romanlarının pek çoğunda yer alan sosyal sınıf farklılıkları üzerinden sorunlu bir burjuva hayatını da gözler önüne seriyor. Ama unutmayalım ki, yeniden iyi biri olmak her zaman mümkün!
İzem Omay
https://twitter.com/izemomay
Metropolitan (1990)
Whit Stillman’in ilk filmi olan Metropolitan, Noel filmi deyince kafamızda canlanan klişelerden epey uzak olmakla birlikte, daha çok diyaloglar üzerinden ilerliyor ve yer yer mizahi unsurlar barındırıyor. Yüksek sosyeteden bir grup gencin, Noel tatilinde bir araya gelip referanslarla dolu politik tartışmalar yaptığı, kendi içlerindeki çelişkilere odaklanan bu film, en iyi özgün senaryo dalında Oscar kazanmıştır.
Barış Saatçı
https://twitter.com/barissaatc
Gremlins (1984)
80’lerin unutulmaz Noel filmlerinden olan Gremlins; başarısız mucit Rand Peltzer’in, oğlu Billy’e yılbaşı hediyesi olarak aldığı Gizmo adındaki sevimli gremlinin maceralarını ele alıyor. Suya temas edince çoğalan, parlak ışığa maruz kalınca acı çekip ölen ve gece yarısından sonra beslenirse kötülükleriyle etrafa dehşet saçan bu yaratıklar, Noel gecesini de kabusa çeviriyor. ‘’Fantastik’’, ‘’komedi’’ ve ‘’korku’’ türlerinin harmanlandığı Gremlins’in, bu türdeki Christmas filmleri arasında da baskın bir yer ettiği söylenebilir. 80’ler dönemini her anlamda yansıttığı gibi çocukluğunu 80’lerde yaşamış nesil için de özel bir yeri bulunması yüksek bir ihtimal. Bu türü ve tarzı sevenler, adeta Bebek Yoda’nın tatlılığını andıran Gizmo’dan gözlerini alamazken akıcı bir senaryo sayesinde de unutulmaz bir yılbaşı gecesi geçirebilir.
Yönetmenlik koltuğunda Joe Dante’ın oturduğu filmin senaryosu;‘’Home Alone’’ serisini ve Harry Potter’ın ilk iki filmini yöneten Chris Columbus tarafından kaleme alınmış. Yapımcı şirketin ise Steven Spielberg’in kurucuları arasında olduğu Amblin Entertainment olması, kamera arkasındaki ekibin dikkat çekiciliğinin göstergesi.
‘’Çamaşır makineniz ya da televizyonunuz bozulursa tamirci aramadan önce bütün ışıkları açın ve tüm yatakların altına bakın. Çünkü bunun sebebi, evinizde saklanan bir gremlin olabilir.’’
Selin Göknar
https://twitter.com/SelinGoknar
Love Actually (2003)
Londra’da birbirinden habersiz hayatlarına devam eden dokuz insanın hikayesinin anlatıldığı Love Actually filmi; İngiltere Başbakanı, hasta kardeşi yüzünden hiçbir zaman aşkı bulamamış bir grafik tasarımcı, karısını aldatan bir patron, arkadaşının karısına aşık olan bir adam, homoseksüel bir müzisyen gibi hayatta var olabilecek birçok karakterin yaşamından bir demet sunuyor ve bizi yılbaşına haftalar kala bu insanların hikayesine davet ediyor. Ortaya çıkan ürün ise Sevgililer Günü ve Noel karması hibrit bir film. Formül içinde formül, mutluluk garantili aşk filmi.
Burç Karabulut
https://twitter.com/Burruchaga_7
Die Hard (1988)
Bir yılbaşı partisinde başınıza gelecek en kötü şey ne olabilir? Kıyafetinize içecek dökmeniz mi, yoksa sevdiklerinize hediye almayı unutmak mı? Eşiyle arasını düzeltmek için katılacağı bir yılbaşı partisi öncesi yola çıkan New York Polis Departmanı Dedektifi John McClane’in başına bu kadar basit şeyler gelmiyor ne yazık ki. ‘Eşimle aramı düzeltirim, her şeyi yoluna sokarım, yılbaşına da güzel girmiş olurum’ diye kafasından geçirirken yılbaşının kutlanacağı binaya terörist saldırısı düzenleniyor ve olaylar gelişiyor. Haydi gel de kurtar bizi dedektif.
Metin Kaçar
https://twitter.com/Methousee